Къази Шурайха ахъайна хьи, са сеферда Али асгьабдивай رضي الله عنه жигьаддиз фидай рекье вичин кьеркь (кольчуга) квахьна. Куфа шегьердиз хтайла, адаз вичин кьеркь са чувудди базардал маса гуз акуна. Халиф Алидай رضي الله عنه гьарай акъатна:
- Эй, чувуд! Ам зи кьеркь я, ам за садазни я маса гайиди туш, я пишкеш авурди туш!
Алверчи лагьайтIа, ам вичинди я лугьуз гафунал кIевиз акъвазна. Месэла гьялун патал Алиди رضي الله عنه адаз къазидин кьилив фин теклифна. Гьа икI, абур Шурайхан кьилив атана. Шурайх Али асгьабдихъ رضي الله عنه элкъвена:
- Лагь вахъ вуч аватIа, мусурманрин эмир!
- Али асгьабди رضي الله عنه лагьана: «За тестикьарзава хьи, и чувуддин гъиле авай кьеркь зиди тирди! Ам за садазни я маса гайиди туш, я пишкеш авурди туш!
Шурайха давамарна:
- Я халиф, ам ви кьеркь тирди тестикьарзавай шагьидар авани?
Халиф рази хьана:
- Эхь, Кунбур (ада азаднавай лукI), Гьасан ва Гьуьсейн ава.
Амма Шурайха абурукай гьич саданни шагьидвал кьабулнач. «ЛукIракай шагьид жезвай туш ва чпин буба патал веледрин шагьидвални шариатди кьалбузавач», - лагьана къазиди.
Али асгьабди رضي الله عنه жаваб гана:
- Женнетда жедай инсандин шагьидвал кьабулзавачни? Заз ван хьанай хьи, Пайгъамбарди ﷺ икI лагьана: «Гьасанни Гьуьсейн Женнетда яшамиш жезвай жегьилрин жанабияр (чIехибур) жеда».
ГьакI ятIани, къазиди халифдиз ваъ лагьана.
Вичин вилериз акурдал ва япариз ван хьайидал мягьтел хьанвай чувуддай гьарай акъатна:
- Халифди зун вичин къазидин кьилив гъана ва къазиди адаз акси тир къарар акъудзавани?! За шагьидвал ийизва хьи, им гьакъикъат я, гьакIни за шагьидвал ийизва Сад Аллагьдилай гъейри мад худаяр авач ва Мугьаммад ﷺ Адан илчи я. Им ви кьеркь я халиф. Сиффиндиз фидай рекье вавай и кьеркь чилел аватна, зани ам вахчуна.
Шад хьайи Али асгьабди رضي الله عنه лагьана:
- Вуна и кар хиве кьунатIа, ам ваз хьурай.
Гьа и къайда цIийиз хьайи мусурмандиз халифдин кьеркь гьалал хьана. Гуьгъуьнлай ада гьа кьеркь алаз Аллагьдин рекье, халифдиз куьмек яз, жигьад авуна.
(«Али бин Абу ТIалибан уьмуьрдай 150 кьиса»)
Беябур авунай 1000 диргьем гана
Мединадин агьалийрикай сада ахъайна: «Са сеферда Али Зайнул-Абидин мискIиндай экъечIайла, зун адан гуьгъуьниз фена ва адаз пис гафар лугьуз эгечIна. Инсанриз и кIвалах хуш хьанач ва абуру зал гьужумна. Абуруз зун кьаз кIанзавай. Кьунвай тиртIа, хъсандаказ гатун тавунмаз зун абуру чпин гъиляй ахъайдачир. И арада Зайнул-Абидин инсанрихъ элкъвена. «А касдиз писвал ийимир», - лагьана ада. Инсанрини зун ахъайна.
Заз кичIе хьанвай къайда акурла, Зайнул-Абидин зун секинариз алахъна. Адан чинал хъвер алай. Ада заз лагьана: «Гьакъикъатда вуна заз ваз чидай нукьсанрин патахъай айибар авуна, амма ваз хабар авачир нукьсанар захъ генани гзаф ава».
Ахпа ада жузуна: «Вун муьгьтеж тир затI авани?» Заз регъуь хьана ва жаваб ганач…
Зи регъуьвал акурла, ада вичин перем зи къуьнерихъ вегьена ва вичихъ галайбуруз заз 1000 диргьем гун буйругъна.
Идалай кьулухъ гьар гъилера ам акурла за икI лугьузвай: «За шагьидвал ийизва, вун Пайгъамбардин ﷺ несилдикай я».
(«Сувару мин хаяти табиин»).
