Мусурмнар вагъундиъ

6 Февраль 2018
743

Аллагьу Тааьлайи инсанариз заан аьгъювалар тувну, ва дурари гьадму чпиз туву аьгъювалариинди дюн’яйиъ жюрбежюр дигиш’валар арайиз гъахну.

Ари гьацдар арайиз гъахи ляхнарикан саб рукьан рякъяриин гъягъру транспорт гъабхьну.

Вагъунариъди гьарйигъан милионариинди пассажирар мина-тина гъягъюра. Дурарин арайиъ гизаф мусурмнарра а.

Рякъюъ учIвруган Аллагьдин ччвур кIваин апIин

Магьа учву ярхи рякъюъ учIвуз гьязур гъахьунчва, ари гьадму вахтна мусурман касди, жвув рякъюъ фици духьну ккундушра, фикир дапIну ккунду.

Хул’ан удучIвруган багахьлуйирикан аьфв ккун апIуб ужу ву. Думу вахтна гьамци пуб ужу ву: «Аставдиукумуллагьа ллази ла язиу вадаиугьу» («Узу учву Аллагьу Тааьлайиина гъитраза, Дугъахь гъибтуб дубгруб дар»).

Эгер аьраб чIалниинди му дюаь аьгъдарш, жвуван чIалниинди вушра пуз шулу. Рякъюъ учIвруган гъудгнин дижикIну хьуб ужу ву ва учIвайиз улихьна кьюб ракааьт суннат гъудганра гъапIиш ужу ву.

Гьацира ярхи рякъюъ учIвруган урхру жара дюъйирра а, магьа дурарикан саб:

 " اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ فِي سَفَرِي هَذَا الْبِرَّ وَالتَّقْوَى ، وَمِنَ الْعَمَلِ مَا تَرْضَى ، اللَّهُمَّ هَوِّنْ عَلَيْنَا السَّفَرَ وَاطْوِ لَنَا الْبُعْدَ ، اللَّهُمَّ أَنْتَ الصَّاحِبُ فِي السَّفَرِ وَالْخَلِيفَةُ فِي الأَهْلِ ، اللَّهُمَّ إِنِّي أَعُوذُ بِكَ مِنْ وَعْثَاءِ السَّفَرِ ، وَكَآبَةِ الْمُنْقَلَبِ وَسُوءِ الْمَنْظَرِ فِي الأَهْلِ وَالْمَالِ ، آئِبُونَ إِنْ شَاءَ اللَّهُ تَائِبُونَ لِرَبِّنَا حَامِدُونَ " .

«Аллагьумма инни ас’алюка фи ссафари гьазаль бирра ва ттакьва ва миналь аьмали ма тарза. Аллагьумма гьаввин аьлайна ссафара ватIви ланаль буъда. Аллагьумма анта ссагьибу фи ссафари валь халифату фи агьли. Аллагьумма инни ауьзу бика мин ваъсаи ссафари, вакаабатиль мункьалаби ва суиль мунзари филь агьли валь мали. Аибуна иншаАллагьу таибуна лираббина гъямидуна»

Мяна: «Я йиз Аллагь! Гьаму рякъюъ узу Увкан ужувлар, Увхьан гучI хьайивал, чIурубдихьан уьрхювал ва Яв разивал шлу ляхнарихьна багахь хьувал ккун апIураза. Я йиз Аллагь! Уву учуз му сафар рягьят апIин, ярхла вуйиб багахь апIин. Я йиз Аллагь! Уву гьарган учухъди вува, ва Уву ич хулаъ гъузу хизанар уьрхру Халиф вува. Я йиз Аллагь! Гьаму сафариъ уву учу уьрх, ич хизанар, багахьлуйир ва учу кьяляхъ гъяйиз ич мал-мутмура уьбх. Дугъриданна, учу туба апIурача ва гьямд апIурача».

Гьамцдар ва жара дюъйирра а.

Рякюъ дишагьлийириз хусуси фикир тув

Пайгъамбари гъапну: «Гъит жара жилирна дишагьли сарна-сарди гъудрузри ва гъит дишагьли мягьрам хътарди сафариз удудучIври»

Ислам диндиъ му ляхнариз аьхю фикир тувра ва дишагьли сарна-сарди сафариз гъягъюз ихтияр туврадар.

Жилариз ва дишагьлийириз вуйи купе

Учву билет гъадабгъруган, фициб купе ккундуш, улупай: жилариз-жиларин, дишагьлийириз-дишагьлийирин, хъа эгер хизандиинди гъягъюруш, жвуваз жарадира бисуз шулу. Хъа купе ктабгъуру шли гьадушваз сарпирди фициб билет гъадабгънуш, гьадгъу. Ари гьадгъу ктабгъуру гьацира фужар чахъди шулуш, яни купейиъ анжагъ жилар духьну ккундуш, дарш дишагьлийирра хай шулуш. Хъа сатIиди вуйи йишвариъ жиларра, дишагьлийирра сатIиди хьуз шулу.

Хъа эгер Интернетдианмина заказ гъапIиш, дугъаз йишв чан абайин ччвурниинди (отчествойиинди) аьгъю апIуру. Билетар заказ апIру къайдайиинди, жа-жаради вуйи купейиз увхьан билет гъадабгъуз шулдар, эгер яв абайин ччвур (отчество) улупнадарш.

Вагъундиъ гъудган апIувал

Инсан сафариъ-командировкайиъ ашра, хулаъ ашра, дугъу чаин али хьуб фарз гъудгнар тамам дапIну ккунду. Ярхи рякъ ву кIури, мусурман касди чан фарз гъудган ккадапIну ккундар.

Рякъюъ учIвру вахтна, уву гъягъру йишвариъ гъудгнин вахтар фила шулуш, аьгъю апIин. Думу ляхниз увуз кюмек шул гъийин йигъан ухьуз айи ниъматар – гаджетар ва телефнариъ айи программйир. Дицира шулдарш, Интернетдиъ гъудгнин вахтар айи программайиан аьгъю апIуз шулу. Гъудган апIуз марцци йишв ва кьибла тереф аьгъю дапIну ккунду. Ва гьамциб жюрейиинди жвуван гъудган вахтниинди тамам апIуз шул.

Аллагьу Тааьлайин рягьимлувалиинди, 85 км-тIан артухъди рякъ ярхиб вуш, гъудгнар жикъи ва сатIи апIуз шулу. Аллагьди ухьуз рягьятвал улупура, хъа читинваларихьан ярхла апIура. Гьаци вуйиган, рякъюъ учIврури гъудгнар жикъи ва сатIи фици апIуруш, фицдар шартIар аш, аьгъю дапIну ккунду. 

Вагъундиъ дюбхну ккуни къайда

Мусурман кас вари ляхнарихьна дикъатниинди духьну ккунду, вагъундиз кьан дапIну ккундар. Вахтниинди дуфну, жвуван йишв дибисну ккунду.

Вагъундиъ учвIруган ва удучIвруган, «Бисмиллагь» дупну ккунду, гьаз гъапиш, Пайгъамбари e фунуб вушра ужувлан ляхин ккебгъруган, Аллагьдин ччвур кIваин апIинай, гъапну.

Мусурман касди кIваълан гьапIну ккундарки, саспидар ухьухьинди лигури ухьланмина Ислам диндиз кьимат тувру ва гьацира жвуван Аллагьу Тааьлайин улихь вуйи фарзариканра гьархну ккундар. 

Жвуваз проводникари кIурубдихъ хъпехъури, гьадрарин рекомендацйирихъди душну ккунду.

Сафариъ айириз варитIан ужур дуст  сабур апIувал ву

Сафариъ айиган артухъси сабур апIуз чалишмиш духьну ккунду, гьаз гъапиш, рякъюъ фу вушра хьуз мумкин ву, ва ухьу фтихьна вушра гьязурди духьну ккунду. Рякъюъ инсан фуж-вуш аьгъю шулу, мидин гьякьнаан Пайгъамбарира e дупна.

Эгер сафариъ-рякъюъ айидар кьюр-шубур ва артухъ вуш, чпин арайиъ сар аьхюр кадагъну ккунду ва гьадгъу кIуруб тамам апIури хьуб ужу ву. Му ляхин Пайгъамбарин e суннайиан ву.

Гьацира вагъундиъ айи яшлу, кьувватсуз ксариз кюмек апIуз чалишмиш йихьай.

ИпIруб гьялал вуйиб дубхьну ккунду!

Жвуваз иштагь гъабхьиган, вагъундиъ айи ресторандиъ ипIуз шулу, эгер увуз душваъ туврайиб гьялал вуйиб аьгъяди вуш. Хъа эгер уву хул’ан ипIруб гъибисиш, хъанара ужу ву.

Саспидари фикир апIуру, эгер слин йикк дарш, имбуб вари ипIуз хай шулу, кIури. Амма думу дици дар, сабпи нубатнаъ думу вари Шариаьтдиз тялукь вуйиб, шариаьтдиинди дубккнайиб дубхьну ккунду. 

Ав, имбу гьярам ляхнарихьанра ярхла духьну ккун.

Сафарикан мянфяаьт кадабгъ

Вагъундиъди сафариз гъягъруган жвуван уьмрикан, Аллагьу Тааьлайикан фикир апIуз ужуб мумкинвал шулу. Гъягъюрайи ярхи рякъюъ жвуван гунгьарихъан туба апIури, Аллагьу Тааьлайиз гьямд апIури духьну ккунду. Гьаз гъапиш, Аллагьу Тааьлайи рякъюъ айирин дюаь кьабул апIуру, зяяди вахт адапIну ккундар. Му ляхнариз хусуси фикир тувай.

Мугьяммад Ражабов

Самые интересные статьи «ИсламДага» читайте на нашем канале в Telegram.